Norweski rząd, pod przewodnictwem minister pracy Tonje Brenna, rozważa ambitną reformę systemu emerytalnego, mającą na celu stopniowe podnoszenie wieku emerytalnego z obecnych 67 do 70 lat. Zmiany, uzależnione od roku urodzenia, mają na celu zapewnienie zrównoważonego i trwałego systemu emerytalnego zarówno dla obywateli, jak i dla finansów państwa. Propozycja ta budzi wiele kontrowersji wśród obywateli i pracowników przyjezdnych.
Komisja ds. Emerytur i Rent proponuje zmiany
Komisja ds. Emerytur i Rent przedstawiła swoje propozycje, które obejmują wprowadzenie zmiennej granicy wieku emerytalnego, zwiększającej się wraz ze wzrostem średniej długości życia. W rezultacie osoby urodzone w późniejszych latach będą musiały pracować dłużej. Na przykład dla osoby urodzonej w 1980 roku, wiek emerytalny może zostać wydłużony do 69 lat.
Przeczytaj także: SPADEK WARTOŚCI KORONY ZNIECHĘCA POLAKÓW DO PRACY W NORWEGII
Zwiększenie świadczeń minimalnych i ochrona osób niepełnosprawnych
Inną ważną zmianą jest dostosowanie świadczeń minimalnych do wzrostu wynagrodzeń, co ma na celu stopniowe zwiększenie emerytur minimalnych. Dodatkowo, osoby niepełnosprawne będą mogły pobierać emeryturę do wieku 65 lat, chronione częściowo przed wpływem zwiększającej się średniej długości życia.
Aktualny wiek emerytalny w Norwegii
Zmienny wiek emerytalny: W Norwegii wiek emerytalny nie jest stały i zależy od rocznika urodzenia. Osoby urodzone po 1963 roku mogą zacząć otrzymywać emeryturę państwową w wieku od 62 do 75 lat.
Pełna emerytura: Pełna emerytura państwowa jest dostępna dla osób, które osiągnęły wiek 67 lat, ale istnieje możliwość rozpoczęcia otrzymywania emerytury już od 62 roku życia, choć wiąże się to z niższymi świadczeniami.
Reakcja minister pracy, Tonje Brenna
Minister Brenna podkreśla, że reforma jest niezbędna w obliczu wydłużającego się życia ludzkiego i zwiększającej się liczby seniorów. „Musimy pracować dłużej niż nasi rodzice, a nasze dzieci będą musiały pracować dłużej niż my” – mówi Brenna, wskazując na potrzebę stopniowego dostosowywania wieku emerytalnego.
Przeczytaj także: FIRMA W NORWEGII | WŁAŚCIWA TAKTYKA OCHRONY TWOICH AKTYWÓW
Finansowe aspekty reformy
Reforma z 2011 roku zmniejszyła wydatki na emerytury o około 130 miliardów NOK, ale nowe propozycje Komisji Emerytalnej mogą zwiększyć wydatki o 19–22 miliardy NOK w 2060 roku. Brenna zaznacza, że choć nowa reforma nie będzie narzędziem oszczędzania, ważne jest, aby nie doprowadzić do załamania systemu.
Perspektywa związków zawodowych
Kwestią otwartą pozostaje sytuacja pracowników fizycznych, tzw. 'walczących', którzy mogą nie być w stanie pracować dłużej ze względu na charakter swojej pracy. Ministerstwo Pracy przyznaje, że ta grupa potrzebuje dodatkowej uwagi i zapewnia, że ich sytuacja zostanie omówiona w Stortingu.
Wnioski i przyszłe działania
Reforma emerytalna to temat o ogromnym znaczeniu dla społeczeństwa norweskiego. Brenna ma nadzieję na osiągnięcie szerokiego porozumienia w Stortingu, podkreślając, że wszelkie zmiany muszą być trwałe i niezależne od zmieniających się rządów. Dyskusja nad reformą jest zaproszeniem dla wszystkich stron do wspólnego działania w kierunku stabilnego i sprawiedliwego systemu emerytalnego dla przyszłych pokoleń Norwegów.
Przeczytaj także: FIRMA W NORWEGII | CO TO JEST OBOWIĄZKOWA EMERYTURA PRACOWNICZA (OTP)?
Tak wygląda obecnie system emerytalny w Norwegii
System emerytalny w Norwegii, podobnie jak w wielu innych krajach, składa się z kilku filarów, które razem tworzą kompleksową strukturę wsparcia dla osób starszych. Oto główne elementy tego systemu:
Pierwszy Filar: Państwowa Emerytura Podstawowa
Państwowa Emerytura Podstawowa z FOLKETRYGDEN: Jest to powszechny system ubezpieczeń społecznych, który zapewnia podstawowe świadczenia emerytalne wszystkim obywatelom Norwegii. Wysokość tej emerytury zależy od liczby lat pracy i zarobków w ciągu życia zawodowego.
Emerytura minimalna: Zapewnia minimalne świadczenie dla osób, które nie zarobiły wystarczającej kwoty na pełną emeryturę zasadniczą.
Drugi filar: Emerytura uzupełniająca z pracy - ITP - OTP
Avtalefestet Pensjon (AFP) i Inne Systemy Pracownicze: Jest to dodatkowe ubezpieczenie emerytalne oferowane przez niektórych pracodawców, często w ramach układów zbiorowych pracy. AFP pozwala na wcześniejsze przejście na emeryturę, zwykle od 62 roku życia.
Pracownicze Programy Emerytalne - Obligatorisk Tjenestepensjon: Wiele firm oferuje dodatkowe plany emerytalne, które pozwalają pracownikom na odkładanie części ich wynagrodzeń na przyszłe świadczenia emerytalne.
Trzeci filar - IPS: Oszczędności prywatne i indywidualne
Indywidualne oszczędności emerytalne: Obejmują one prywatne oszczędności, inwestycje, nieruchomości i inne aktywa, które osoby mogą gromadzić na przestrzeni życia, aby zapewnić sobie dodatkowe wsparcie finansowe na emeryturze.
Przeczytaj także: EMERYTURA UZUPEŁNIAJĄCA W NORWEGII | NOWE PRZEPISY I KARY PIENIĘŻNE DLA PRACODAWCÓW ZA BRAK PRACOWNICZEGO PLANU EMERYTALNEGO — OTP|ITP
Jak poznać swój wiek emerytalny?
Aby dokładnie określić swój wiek emerytalny, najlepiej skorzystać z narzędzi dostępnych na stronie norweskiego systemu ubezpieczeń społecznych NAV – Norsk Arbeids- og Velferdsforvaltning lub na stronie NORSKPENSJON.no.
Wcześniejsza emerytura:
Avtalefestet Pensjon (AFP): Jest to system wcześniejszej emerytury dostępny dla pracowników sektora prywatnego, którzy spełniają określone warunki. Osoby z poważnymi problemami zdrowotnymi mogą również ubiegać się o wcześniejsze świadczenia emerytalne.
Czy dla wszystkich takie same?
Choć zasady ogólne dotyczą wszystkich, to szczegóły, takie jak dostęp do AFP czy emerytura z tytułu niezdolności do pracy, mogą różnić się w zależności od indywidualnych okoliczności.
Podsumowując, norweski system emerytalny oferuje elastyczność, umożliwiając wcześniejsze przejście na emeryturę, ale z różnymi poziomami świadczeń w zależności od wieku przejścia na emeryturę. Warto jednak zauważyć, że dyskusje na temat reformy mogą przynieść zmiany w tych regulacjach.
Przeczytaj także: EMERYTURA W NORWEGII | WSZYSTKO, CO POWINIENEŚ WIEDZIEĆ O NOWYM „INDYWIDUALNYM KONCIE EMERYTALNYM — EGEN PENSJONSKONTO”
Porównanie z innymi krajami:
W Polsce aktualny wiek emerytalny wynosi 60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn. We Francji, po wdrożeniu jesienią rządowej reformy, wiek emerytalny będzie stopniowo podnoszony do 64 lat; a obecnie wynosi 62 lata.
Wsparcie w planowaniu emerytalnym
Chcesz wiedzieć więcej o planowaniu emerytalnym w Norwegii? Skontaktuj się z doświadczonymi doradcami firmy SJØLYST INVESTORS AS, którzy mogą udzielić ci profesjonalnej pomocy i porady w tej kwestii.